ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΦΑΓΙΑ

Η συναισθηματική υπερφαγία χαρακτηρίζεται από μια ακατάσχετη επιθυμία για φαγητό που προκύπτει όταν υπάρχουν δύσκολες ψυχολογικές καταστάσεις όπως το στρες, ο θυμός, το άγχος, η μοναξιά, η λύπη και η πλήξη.

Είναι ένας τρόπος διαφυγής ή περισπασμού από το πρόβλημα που απασχολεί το άτομο, είναι το γέμισμα του κενού που αισθάνεται το άτομο μέσα του. Μέσα από το φαγητό εκφράζεται κ ταυτόχρονα νομίζει ότι εκτονώνεται. Το φαγητό προκαλεί προσωρινά ευχαρίστηση που είναι αντισταθμιστική στην κακή ψυχολογική κατάσταση του ατόμου.

Το πρόβλημα που δημιουργείται είναι όμως διπλό.
Το πρώτο μέρος είναι ότι η ανακούφιση είναι μόνο προσωρινή. Με το σταμάτημα του φαγητού, η προσοχή επανέρχεται στις σκοτούρες.
Το δεύτερο μέρος είναι ότι προστίθενται στο σώμα περιττά κιλά. Σύντομα επέρχεται η παχυσαρκία και μαζί νέα άσχημα ψυχολογικά αισθήματα λόγω κακής σωματικής εικόνας και ενοχής που αφορούν στη συμπεριφορά υπερφαγίας.

Ξεκινούν δίαιτες που όμως όλες αποτυγχάνουν. Ο βασικός λόγος που αποτυγχάνουν είναι επειδή μπαίνουμε σε αυτή τη διαδικασία μόνοι μας χωρίς καμιά ψυχολογική υποστήριξη . Η υπερφαγία χρησιμοποιείται να καταστείλει συναισθήματα και σκέψεις που πονούν.

Χωρίς κατάλληλη βοήθεια και θεραπεία, οι διατροφικές διαταραχές πιθανόν να επιμείνουν σε όλη την διάρκεια της ζωής του ατόμου. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή ώστε να κατανόησει ποιες εσωτερικές ανάγκες του καλύπτει μέσα από το φαγητό να αυξήσει την αυτοπεποίθηση του να καλυτερεύσει την εικόνα του εαυτού του, να αγαπήσει τον εαυτό του, να διευκολύνει τις απαιτούμενες αλλαγές να μην είναι παροδικά αλλά μόνιμα.

Το άτομο που πάσχει από παχυσαρκία διαθέτει χαμηλή αυτοεκτίμηση, νιώθει ενοχικά και δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα θέλω και τα συναισθήματά του. Χαμηλή αυτοπεποίθηση με πολλές ενοχές και το συναίσθημα του αδιεξόδου, συμβάλλουν σε έναν αρνητικό φαύλο κύκλο, όπου η πολυφαγία χρησιμοποιείται ως διέξοδος στο πρόβλημα, το οποίο αρχικά προκαλεί. Το παχύσαρκο άτομο μέσα από τη σχέση του με το φαγητό, εκφράζεται και εκφράζει τη συναισθηματική του κατάσταση. Εκτονώνει τα προβλήματα του, τις εντάσεις, και τα άγχη .

Οι ασθενείς αυτοί έχουν οπωσδήποτε ανάγκη ψυχοθεραπείας για να αναπτύξουν μια ισορροπημένη σχέση με το φαγητό και παράλληλα να έρθουν σε επαφή με τα καταπιεσμένα συναισθηματικά θέματα τους

Αν κ διαγνωστικά ανήκει στις διαταραχές πρόσληψη τροφής (ΔΠΤ) στην ουσία είναι συναισθηματική διαταραχή, στην οποία το φαγητό χρησιμοποιείται για να μπορέσει το άτομο να διαχειριστεί σκέψεις, συναισθήματα που πονούν, είναι αφόρητα. Θα είναι ξεχωριστή κατηγορία στα νέα διαγνωστικά κριτήρια της ψυχοπαθολογίας που θα βγουν το 2010.

Υπάρχει βέβαια μια σύγχυση ως αναφορά το πότε η Συναισθηματική Υπερφαγία γίνεται Διατροφική Διαταραχή, ο μόνος αρμόδιος να το κρίνει είναι ο ψυχολόγος. Η διάγνωση εξαρτάται από την ένταση του φαινομένου, τη συχνότητα των επεισοδίων υπερφαγίας και άλλους παράγοντες.

Οι διατροφικές διαταραχές είναι σοβαρές ασθένειες και χρειάζεται εξειδικευμένη ψυχολογική φροντίδα. Τα άτομα που πάσχουν από επεισόδια υπερφαγιας ή παχυσαρκία συνήθως δεν ζητούν μονοί τους ψυχολογική βοήθεια για τους παρακάτω λογούς:
• Άγνοια στη σοβαρότητα του προβλήματος, οι γύρω μας ή κ εμείς λέμε: «δεν έχεις τίποτα, απλά σταμάτα να τρως»
• Ενοχές και ντροπή για το πρόβλημα τους
• Αρνητισμός για την ψυχοθεραπευτική παρέμβαση «είμαι τρελός?»
• Οικονομικές δυσκολίες
• Λάθος επιρροές από το περιβάλλον τους π.χ όλα στο μυαλό σου είναι τι θα σου κάνει ο ψυχολόγος

Τα επεισόδια υπερφαγίας συνίστανται σε κατανάλωση τροφών με μεγάλη θερμιδική αξία, μπορεί να τρώει κρυφά, σταματάει μόνο όταν υπάρχει πόνος, ή θα πέσει για ύπνο, δεν υπάρχει έλεγχος στην ποσότητα, σε πολύ μικρά διαστήματα από το ένα γεύμα στο άλλο.

Ο ψυχολόγος θα τον βοηθήσει να αναγνωρίσει κ να κατανοήσει τις εσωτερικές του ανάγκες, να αυξήσει την αυτοπεποίθησή του, να καλυτερεύσει την εικόνα του εαυτού του, κ τελικά να αγαπήσει τον εαυτό του..

Σκεφτείτε τα παρακάτω:
1) Πεινάτε πραγματικά
2) Υγιεινές τροφές σε σχέση με τροφές με μεγάλη θερμιδική αξία
3) Καταγραφή συνηθειών κ συναισθημάτων
4) Ύπνος
5) Γυμναστική
6) Νέα ενδιαφέροντα

Πρέπει να αναγνωρίζουμε πότε πραγματικά πεινάμε. Αν, για παράδειγμα, έχουμε γευματίσει ή τσιμπολογήσει λίγη ώρα πριν, καλύτερα να μην το επαναλάβουμε.
Φροντίζουμε να «γεμίζουμε» την ημέρα μας (συναντάμε φίλους, οργανώνουμε το πρόγραμμα δραστηριοτήτων της εβδομάδας).
Ανακαλύπτουμε καινούργια ενδιαφέροντα και εναλλακτικές δραστηριότητες (διαβάζουμε ένα βιβλίο, πηγαίνουμε στον κινηματογράφο, ακούμε μουσική).
Γυμναζόμαστε. Η καθημερινή άσκηση αποφορτίζει από το άγχος, δημιουργεί ευχάριστα συναισθήματα, ενώ ταυτόχρονα συνεισφέρει στην καλή φυσική κατάσταση.
Κοιμόμαστε καλά, μια και ο επαρκής ύπνος χαρίζει ευεξία και μειώνει την καταθλιπτική διάθεση.

ΜΙΝΑ ΧΙΩΝΗ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ